De killing fields in Cambodja
Het duistere verleden van een prachtig land
Het verleden niet vergeten
Op vakantie in Griekenland lees ik meestal thrillers, lekkere spannende boeken, page turners. Dit keer nam ik naar Rhodos ook een boek mee over de duistere geschiedenis van Cambodja. Een zwarte pyjama van Patricia McCormick. Een roman gebaseerd op een waargebeurd verhaal van een jongen die het regime heeft overleefd. Omdat ik in Cambodja ben geweest leek het me interessant om eens het verhaal te lezen van iemand die dit van dichtbij heeft meegemaakt.
Een zwarte pyjama
Is een indrukwekkend verhaal over een jongen die gedwongen wordt om onder het regime van de Rode Khmer te leven. Iedereen moet dezelfde zwarte kleding aan zodat er geen verschillen meer zijn, iedereen is hetzelfde. Met gruwelijke details wordt een realistisch beeld gegeven van hoe zwaar en onmenselijk dit leven geweest is. De hoofdpersoon leert om mee te buigen als het gras om te overleven. Hij ziet constant mensen om zich heen verdwijnen en weet daar zelf aan te ontkomen. Hij ziet dat goede mensen slecht worden om te overleven, maar ook dat er in het grote kwaad lichtpuntjes van goed zijn. Vierentwintig uur per dag wordt er gewerkt op de rijstvelden, de steden zijn op bevel van de Rode Khmer leeggestroomd en eten is er bijna niet. Kinderen specialiseren zich in het vangen van insecten en kikkers om te eten. Een indrukwekkend verhaal dat me weer terugbracht bij ons bezoek aan de killingfields In Cambodja.
De killing fields
Als je in Cambodja bent, moet je zeker een bezoek brengen aan Choeung Ek ookwel de killing fields en Tuol Sleng. Tuol Sleng is de plaats waar mensen werden gemarteld voordat ze vermoord werden op de killing fields. Ik vond het zeer indrukwekkend om te zien. Rauw! Tuol Sleng is van buiten een gewoon schoolgebouw. Binnen word je geconfronteerd met grote foto’s van mensen die er gemarteld en vermoord zijn. In de stenen vloeren zie je nog de bloedvlekken zitten waar het bloed in het steen is getrokken. Kippenvel!
De killing fields zelf zijn eigenlijk heel vredig. Een groen en glooiend landschap. Dit beeld wordt echter ruw verstoord door de borden die aangeven hoeveel mensen er op bepaalde plekken in een massagraf zijn beland. In het monument zijn echte schedels van slachtoffers zichtbaar. Ook hier kippenvel!
Toen de Rode Khmer verslagen was trokken ze hun zwarte kleding uit en meldden zich als slachtoffer bij de vluchtelingenkampen. Nog lang niet alle daders zijn vervolgd. In Cambodja wonen en leven daders en slachtoffers gewoon nog samen.
Ontkenning
We zaten in een bus in de buurt van Battambang toen er in de bus een film werd getoond over de genocide. Een oudere man draaide zich om en vertelde ons dat we niet alles moesten geloven en dat het veel minder erg was dan er wordt verteld. Ongelovig keken we elkaar aan en we realiseerden ons dat het inderdaad waar is dat mensen van beide kanten nu de samenleving vormen. Dit lijkt me voor alle mensen die het hebben overleefd onmenselijk zwaar. Met een heel onwerkelijk gevoel stapten we uit de bus op onze bestemming.
Vogelspinnen en andere insecten
In Cambodja staan nog steeds vogelspinnen en insecten op het menu. Dit is een overblijfsel uit de tijd dat er weinig tot geen ander eten beschikbaar was. Ik heb me er niet aan gewaagd, maar op de markt wordt dit nog gewoon verkocht.
Cambodja is een prachtig land met een geweldige cultuur, denk aan Ankor Wat, maar ook met een duister verleden. Juist door deze kant van Cambodja niet te negeren helpt om de herinnering aan de genocide levend te houden. Vergeten is geen optie!
Een goed maar griezelig, gruwelijk verhaal.
Op internet zwerven wat filmpjes uit ‘die tijd’,
die wil je niet afkijken……
Berthy
Inderdaad! Tijdens ons bezoek hebben we natuurlijk hier al heel wat van meegekregen, maar in dit boek wordt het heel realistisch beschreven. Gruwelijk inderdaad.
Ik vond het nog zo zichtbaar in Cambodja. Weinig oude mensen, terwijl we rond de tatai rivier, wat redelijk gespaard is gebleven, juist veel oude mensen zagen. Het is iets wat je niet mag en kan negeren als je in Cambodja bent geweest. Mooi verslag Martin.
Dank je! Dat klopt inderdaad! De mensen zijn ook nog heel voorzichtig met er over praten…nog niet veilig. Best wel treurig dat er nog steeds daders vrij rondlopen.
Ik ben er ook geweest en was er zeer van onder de indruk. En zo sta je weer buiten in alle drukte en ging ik naar de Russische markt… Zo vreemd. Zo kort geleden nog maar! Ik keek toevallig laatst de film First they Killed my Father. Gaat over een gezin in die tijd. Vreselijk!!
Heel bijzonder! Die film ga ik nog kijken. Is beschikbaar op Netflix.
Om stil van te worden inderdaad. Ik vond de Killing Fields een heel bizarre plek om te bezoeken.. heel indrukwekkend… Dat boek ken ik niet, maar lijkt me zeker een aanvulling om te lezen!
Ja, ik had precies hetzelfde gevoel!
Ja, ik zag er ook weinig oude mensen. En veel mannen zonder benen, die muziek maken en hun cd’s verkopen om op die manier hun kostje bijelkaar te scharrelen.
Er liggen nog veel landmijnen die dagelijks slachtoffers eisen.
In de jaren ’80 van de vorige eeuw zijn er o.a. Nederlandse Unifilmilitairen, zoas ze toen heetten geweest om mijnen te ruimen.
Na een bezoek aan S21 (met name vanwege de film die er getoond werd) besloot ik NIET naar de killingfields te gaan. Twijfelde of ik aan zou kunnen…
Ik vond Tuol Sleng heftiger dan de killing fields omdat je daar geconfronteerd wordt met echte gezichten, terwijl een stapel schedels indrukwekkend is, maar ook wat surrealistisch.
Wat een bizarre plek. Lijkt me best heftig…
Vreselijk, maar goed om naar toe geweest te zijn. Heb de film gekeken nu nog een reis naar Cambodja.
Prachtig land met Ankor Wat natuurlijk als cultureel hoogtepunt!